Downloaded from journal.ihepsa.ir at 18: on Thursday September 6th 2018 فاضل عاطفه 2 علیزاده فاطمه 2 فضلی الدن 1 چرکزی عبدالرحمان 4

Transcript

1 دانشگاه دانشجويان بین در نظریهای بین الگوی اساس بر روانشناختی سازههای با آن ارتباط و منظم بدنی فعالیت انجام مراحل بررسی گلستان پزشکی علوم 57 استادیار بهداشت آموزش تخصصی * 1.دکترای دانشگاه بهداشت دانشکده عمومی بهداشت گروه )نویسنده ایران. گرگان گلستان پزشکی علوم نمابر: مسئول( Charkazi@goums.ac.ir عمومی بهداشت پیوسته کارشناسی 2.دانشجوی دانشگاه بهداشت دانشکده عمومی بهداشت گروه ایران. گرگان گلستان پزشکی علوم اتاق گروه مربی پرستاری ارشد 3.کارشناس پزشکی علوم دانشگاه پیراپزشکی دانشکده عمل ایران. گرگان گلستان گروه مربی هوشبری ارشد 4.کارشناس علوم دانشگاه پیراپزشکی دانشکده هوشبری ایران. گرگان گلستان پزشکی 1392/11/18 دریافت: تاریخ 1392/11/30 پذیرش: تاریخ منظم بدنی فعالیت انجام مراحل بررسی روانشناختی سازههای با آن ارتباط و بین در نظریهای بین الگوی اساس بر پزشکی علوم دانشگاه دانشجويان گلستان 2 نیا فاضل عاطفه 2 علیزاده فاطمه 2 فضلی الدن 1 چرکزی عبدالرحمان 4 بخشا فوزیه و 3 محمدکوچکی قربان چکیده بالقوه خطر عوامل ترین مهم از یکی تحرک بدون زندگی هدف: و زمینه از یکی بیننظریهای الگوی است. اختالالت و ها بیماری از بسیاری برای مدنظر رفتار تغییر برای را افراد آمادگی که است رفتار مطالعه الگوهای اساس بر منظم بدنی فعالیت انجام بررسي باهدف مطالعه این میدهد. قرار پیراپزشکی و بهداشت دانشکدههای دانشجويان بين در نظریهای بین الگوی گرفت. انجام گلستان پزشکی علوم دانشگاه 403 تعداد 1392 بهار در توصیفی-تحلیلی مطالعه در روشها: و مواد دادهها گردآوری ابزار شدند. مطالعه وارد سرشماری روش به دانشجو در تعادل پرسشنامههای و همکاران و مارکوس تغییر مراحل پرسشنامه دادههای بود. همکاران و نیگ تغییر فرایندهای و خودکارآمدی تصمیمگیری والیس اسکوئر کروسکال کای آماری آزمونهای و توصیفی آمار طریق از گرفتند. قرار تجزیهوتحلیل مورد لجستیک رگرسیون آزمون و منویتنی رد %40 تفکر مرحله در %5/2 پیشتفکر مرحله در %44/3 یافتهها: بین بودند. نگهداری مرحله در %7 و عمل مرحله در %3/5 آمادگی مرحله فرایندهای و خودکارآمدی درکشده موانع و منافع سازههای با تغییر مراحل متغیرهای >p(. )0/05 داشت وجود معناداری ارتباط شناختی و رفتاری فرایندهای متغیر و )OR=8.234, 95% CI: ( جنسیت انجام پیشگوییکنندههای )OR=2.259, 95% CI: ( رفتاری بودند. منظم بدنی فعالیت دختر دانشجویان خصوص به مطالعه مورد دانشجویان اکثر نتیجهگیری: زندگی و داشته قرار منظم بدنی فعالیت انجام جهت تغییر اولیه مراحل در تغییر مراحل بر مبتنی مناسب مداخالت انجام داشتند. تحرکی بدون میرسد. نظر به ضروری تغییر مراحل نظریهای بین الگوی منظم بدنی فعالیت کلیدواژهها: دانشجویان. خودکارآمدی تصمیمگیری تعادل تغییر فرایندهای 1392 زمستان. 4 شماره. اول سال

2 عبدالرحمان چرکزی و همکاران 58 Evaluation of regular physical activity and its association with psychological constructs Based on transtheoretical Model among student of Golestan University of Medical Sciences Abdurrahman Charkazi 1, Ladan Fazli 2, Fatemeh Alizadehi 2,Atefeh Fazelnia 2, Ghorban Mohammad Kouchaki 3,&Fozieh Bakhsha 4 ABSTRACT Background and objective: Sedentary life is one of the most important risk factors for many diseases and disorders. Trantheoretical Model is one of the behavior study models, considering peoples readiness to behavioral change. The aim of the current study was to investigate regular physical activity based on transtheoretical model among Health and Paramedic Schools of Golestan University of Medical Sciences. Materials and methods: in a cross-sectional analytic design in spring 2013, 403 undergraduate students who recruited through census method. Data gathered using by Marcus et al s, stages of change measure along with Nigg et al s, Decisional Balance, Self- Efficacy, and Processes of Change measures.gathered data were analyzied through descriptive statistics, Chi-square, Kruskal-Wallis, Mann-whietny, and logistic regression tests in SPSS 15 software. Results: Fourty four point three percent were in precontemplation stage, 5.2% in contemplation,40% in preparation, 3.5% in action, and 7% in maintanenec stage. There was a significant relationship between physical activity stage of change with cons, pros, self-efficacy, expirential and behavioral processes (p<0.05(.sex varriable (OR=8.234, 95% CI: ( and behavioral processes of change (OR=2.259, 95% CI: ) were the most siginficant predictors of regular physical activity. Conclusion: The findings revealed that majority of the students especially, female students were in the earlier stages of chang and have sedentary life. Stage-based appropriate interventions is necessity. Keywords: Regular physical activity, Transtheoretical model, Stages of change,processes change, Decisional balance, Self-efficacy, Students. *1. Assistant Professor,PhD in Health Education,Public Health Dept., School of Health, Golestan University of Medical Sciences (GOUMS), Gorgan, Iran. (Corresponding author) Charkazi@goums.ac.ir 2. BSc Student in Public Health, School of Health, GOUMS, Gorgan, Iran. Instructor, MSc in Nursing, Surgery Department, School of Paramedical, GOUMS, Gorgan, Iran Instructor, MSc in Anesthesiology, Anesthesiology Dept., School of Paramedical, GOUMS, Gorgan, Iran. 3. Instructor, MSc in Nursing, Surgery Department, School of Paramedical, GOUMS, Gorgan, Iran 4. Instructor, MSc in Anesthesiology, Anesthesiology Dept., School of Paramedical, GOUMS, Gorgan, Iran. Received: 07/02/2014 Accepted: 19/02/2014 فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

3 بررسی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم و ارتباط آن با سازههای روانشناختی بر اساس الگوی بین نظریهای در بین دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی گلستان 59 مقدمه شواهد قابل توجهي در مورد اثرات انجام فعالیت بدنی مرتب و منظم در پيشگيري از چندين بيماري مزمن و كشنده نظير بیماریهای قلبي عروقي چاقي ديابت نوع 2 سرطان كولون پوكي استخوان و چندين اختالل روانشناختی وجود دارد )2-1(. به رغم اثبات منافع فعاليت بدني منظم در همه گروههای سني هنوز سبك زندگي بدون تحرك در نوجوانان بزرگساالن و سالمندان سراسر دنيا رايج است. برآورد جهاني نداشتن فعاليت بدني در %17 افراد بالغ و شيوع تخميني فعاليت بدني ناكافي)كمتر از 5/5 ساعت در هفته( بين %51-31 متغير است )3(. در سال 1381 تجزیه و تحلیل اطالعات بر اساس پروژه قلب سالم در اصفهان نشان داد که %88 افراد فعالیت بدنی نداشتند )4( و دادههاي سه مطالعه ملي در ايران نشان میدهد كه بيش از %80 مردم ايران كم تحرك هستند )5(. نوجواني و جواني دوره انتقال از كودكي به بزرگسالی است و عادات زندگي از قبيل ورزش منظم بهطور طبيعي در اين دوران شروع و ادامه پيدا میکند اما متأسفانه ميزان فعاليت بدني بهطور مداوم در اين دوران كاهش مییابد )6(. بررسیهانشان میدهند كه كمتر از %20 دانشجويان به سطح فعاليت بدني متوسط يعني 30 دقيقه فعاليت جسمي متوسط حداقل 5 بار در هفته دارند )7(. همچنین در یک بررسی انجام شده در 23 کشور جهان نشان داد که انجام ورزش در اوقات فراغت در بین دانشجویان بسیار کمتر از میزان های توصیهشده است )8(. بر اساس یافتههای كارشناسان در ایران تنها %10 دانشجويان فعاليت ورزشي منظم دارند اين رقم در مقايسه با كشوري مانند استراليا با %52 كشورهاي اروپاي غربي با %44 و ایاالتمتحده با %23 بسيار كمتر است )9-8(. در پژوهشهایی كه بيشتر در كشورهاي غربي انجام شده است بر استفاده از الگوهاي آموزش بهداشت در شناسايي عوامل موثر برایجاد و تداوم رفتار ورزشي تاكيد شده است. از اين الگوها الگوي بین نظریهای 1 الگویی يكپارچه و جامع در تغيير رفتار است كه بهطور گستردهای براي ارتقاي رفتار فعالیت بدنی منظم بكار رفته است )10(. این الگو نه تنها راهی برای مفهومیکردن تغییر رفتار ارائه میکند بلکه پایهای برای ارزیابی آمادگی افراد جهت تغییر و مداخالت برای تغییر رفتار واقعی را فراهم میکند )11(. این الگو یکی از مهمترین نظریه های رواندرمانی است و بر این فرض استوار است که مردم برای تغییر رفتار خود تصمیم سیاه یا سفید نمیگیرند بلکه این تغییر رفتار یک فرایند تدریجی است که به قسمتهای مختلف تقسیمبندی شده و دارای مراحل مختلف است و افراد برای تغییر این مراحل را طی میکنند )13(. بر اساس این الگو سازه مراحل تغییر شامل 5 مرحله است:پیشتفکر تفکر آمادگی عمل و نگهداری. در مرحله پیشتفکر افراد قصد تغییر رفتار ظرف 6 ماه آینده را ندارند. در مرحله تفکر یا تردید افراد قصد اتخاذ رفتار ظرف 6 ماه آینده را دارند. در مرحله آمادگی افراد قصد اتخاذ رفتار ظرف یک ماه آینده را دارند. در مرحله عمل افراد رفتار مورد نظر را در پیش میگیرند ولی کمتر از 6 ماه از این تغییر رفتارشان سپری میشود. در آخرین مرحله یعنیمرحله نگهداری افراد بیش از 6 ماه است که رفتار مورد نظر را درپیشگرفتهاند )13(. یکی از مفروضات اساسی این الگو این است که در هر یک از مراحل نامبرده احتمال لغزش و خطا و بازگشت و در نتیجه برگشت به رفتار قبلی وجود دارد )14(. بر اساس الگوي بین نظریهای سازههای فرایندهای تغییر خودکارآمدی و تعادل تصمیمگیری در هنگام حرکت در بین مراحل مورد استفاده قرار میگیرند. سازه فرایندهای تغییر رفتار فعالیتهای آشکار و پنهانی هستند که افراد برای تعدیل رفتار مورد نظر استفاده میکنند و شامل 10 فرایند است که به دو گروه فرایندهای شناختی و فرایندهای رفتاری تقسیم میشوند. در فرایندهای شناختی فرد اطالعات را خودش به دست میآورد اما در فرایندهای رفتاری اطالعات را از محیط کسب میکند )15(. مطالعات انجامشده نشان داده اند که استفاده از فرایندهای شناختی بر روی مراحل قبل از عمل )پیشتفکر تفکر و آمادگی( تاکید کرده درحالیکه از فرایندهای رفتاری در مراحل نگهداری و عمل بیشتر استفاده میشوند )16(. خودکارآمدی یکی دیگر از سازههای الگوی بین نظریهای است. خودکارآمدی اینکه چگونه افراد موفق به تغییر 1- Transtheoretical Model (TTM) سال اول. شماره. 4 زمستان 1392

4 همکاران و چرکزی عبدالرحمان 60 ایفا را مهمی نقش میشوند نظر مورد رفتار نگهداری و انجام در خود توانایی به فرد اطمینان عنوان به و میکند سازه برای این طبق بر )17(. است شده تعریف خاص رفتار که موقعیتهایی با مواجهه در افراد رفتار تغییر حفظ و اطمینان به دارد وجود قبلی رفتار بازگشت خطر احتمال نشان فراتحلیل مطالعه یک دارند. نیاز باالیی خودکارآمدی از حرکت طی در ورزش در خودکارآمدی که است داده افزایش )نگهداری( آخر مرحله تا )پیشتفکر( اول مرحله میکند پیروی غیرخطی الگوی از افزایش این ولی مییابد خودکارآمدی با معکوس بهطور نیز اغوا و وسوسه )18(. مراحل در وسوسه مقدار بیشترین بهطوریکه دارد. ارتباط )عمل آخر مراحل در آن کمترین و تفکر( و )پیشتفکر اولیه عبور هنگام در میزان این و است شده مشاهده نگهداری( و )18(. میرسد تعادل یک به عمل مرحله به آمادگی مرحله از نظریهای بین الگوی مکمل بخش یک تصمیمگیری در تعادل تغییر عمدی فرایند فهم در سازهها مهمترین از یکی و است هنگام به )21-19(. است جدید رفتارهای پذیرش و رفتار مورد عمل فواید و هزینهها افراد تصمیمگیری به شروع هزینهها این رفتار تغییر در میدهند. قرار توجه مورد نظر گرفته نظر در تصمیمگیری در تعادل عنوان به فواید و جنبههای شناختی بهطور افراد آن در که فرایندی میشود و کرده ارزیابی را رفتار موانع یا بد جنبههای و فواید یا خوب )21(. میکنند سنگین و سبک را تغییر عدم یا تغییر دلیل غربی کشورهای در بیشتر زمینه این در انجامگرفته مطالعات بین در زمینه این در کشورمان در معدودی مطالعات و بوده مطالعه نتایج )24-22(. است گرفته صورت دانشجویان دختر دانشجویان روی بر 2007 سال در همکاران و امدادی %70 از بیش که داد نشان همدان پزشکی علوم دانشگاه همچنین دارند. ورزش انجام اولیه مراحل در دانشجویان جهت خودکارآمدی کمترین پیشتفکر مرحله در واقع افراد در واقع افراد و داشتند را منظم بدنی فعالیت موانع بر غلبه افراد به نسبت معناداری بهطور حیث این از نگهداری مرحله بودند برخوردار باالیی خودکارآمدی از مراحل دیگر در واقع واقع افراد در منظم بدنی فعالیت انجام از ناشی منافع و در واقع افراد از باالتر معناداری بهطور نگهداری مرحله در شریفیراد مقطعی مطالعه نتایج )22(. بود پیشتفکر مرحله اصفهان پزشکی علوم دانشگاه دانشجویان روی بر همکاران و خصوص به دانشجویان اتفاق به قریب اکثریت که داد نشان منظم بدنی فعالیت انجام اولیه مراحل در دختر دانشجویان )23(. داشتند قرار دانشکدههای دانشجویان بین در اساس این بر مطالعهای بر گلستان پزشکی علوم دانشگاه پیراپزشکی و بهداشت از است. نشده انجام حال به تا نظریهای بین الگوی اساس فعالیت انجام مختلف مراحل در افراد شناسایی دیگر طرفی جهت راهبردها نوع تدوین و برنامهریزی به منظم بدنی هدف با مطالعه این لذا کند. می کمک لزوم مورد مداخالت الگوی سازههای اساس بر منظم بدنی فعالیت انجام بررسی و بهداشت دانشکدههای دانشجويان بين در نظریهای بین شد. انجام گلستان پزشكي علوم دانشگاه پیراپزشکی روشها و مواد 403 تعداد مقطعي نوع از تحلیلی توصيفي مطالعه یک در و پیراپزشکی دانشکده دانشجوی 500 حدود بین از دانشجو تمامشماری روش به گلستان پزشکی علوم دانشگاه بهداشت عرصه در کارورزی مرحله در که دانشجویانی شدند. مطالعه وارد جسمانی معلولیتهای و مشکالت دارای دانشجویان و بودند پرسشنامههای دادهها گردآوری ابزار نشدند. مطالعه وارد مقطع تأهل وضعیت جنس )سن جمعیتشناختی خودکارآمدی تغییر مراحل اشتغال( سکونت نوع تحصیلی فعالیت انجام تغییر فرایندهای و تصمیمگیری در تعادل و به منظم بدنی فعالیت در تغییر مراحل بود. منظم بدنی مارکوس توسط شده تهیه 2 تغییر مراحل پرسشنامه وسیله اندازهگیری بود )25( همکاران و نورمن و )24( همکاران و است. خیر بلی- پاسخ با سؤال 5 شامل مقیاس این شد. اطمینان که است منظم بدنی فعالیت انجام خودکارآمدی در منظم بدنی فعالیت انجام توانایی در فرد درکشده پرسشنامه وسیله به که میسنجد را مختلف موقعیتهای و 4 سوویچ بنی توسط شده تهیه 3 خودکارآمدی ورزش اندازهگیری )24( همکاران و مارکوس و )27-26( همکاران در که دارد سؤال 18 پرسشنامه این اصلی نسخه شد. 2- stages of change 3- Exercise Self-Efficacy Scale (EXES) 4- Benisovich سالمت ارتقای و بهداشت آموزش علمی-پژوهشی فصلنامه

5 بررسی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم و ارتباط آن با سازههای روانشناختی بر اساس الگوی بین نظریهای در بین دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی گلستان 61 مطالعه حاضر جهت افزایش صحت پاسخدهی و کم کردن تعداد سؤاالت کل پرسشنامه به 6 سؤال تقلیل پیدا کرد. برای پاسخ به هر یک از آنها تعداد 5 پاسخ )به هیچوجه مطمئن نیستم تاحدودی مطمئن ام نسبتا مطمئن ام خیلی مطمئن ام و کامال مطمئن ام( استفاده گردید. به هریک از سؤاالت فوق از 1 تا 5 امتیاز داده میشود. سپس دامنه نمرات هر فرد به تعداد سؤاالت تقسیم گردید و بر این اساس میانگین نمرات هر فردمحاسبه گردید. تعادل در تصمیمگیری برای انجام فعالیت بدنی منظم که جنبههای مثبت و منفی انجام فعالیت بدنی منظم را مشخص میکند با استفاده از پرسشنامه تعادل در تصمیمگیری انجام ورزش 5 مورد سنجش قرار گرفت. این پرسشنامه توسط نگ و همکاران )28( تدوین شده است که دارای 10 سؤال با پاسخ های مختلف )اصال مهم نیست مقدار کمی مهم است تاحدودی مهم است نسبتا مهم استو فوقالعاده مهم است( است. پنج سؤال آن جنبههای مثبت مانند»اگر بهطور منظم ورزش کنم از فشارهای روانی من کاسته میشود«و 5 سؤال آن جنبههای منفی مانند»ورزش کردن مانع از گذران اوقات فراغت با دوستانم میشود«فعالیت بدنی منظم را میسنجند. سپس دامنه نمرات هر فرد به تعداد سؤاالت تقسیم و بر این اساس میانگین نمرات هر فرد محاسبه گردید. فرایندهای تغییر با استفاده از پرسشنامه فرایندهای تغییر فعالیت بدنی منظم 6 تهیه شده توسط نگ و همکاران )29( مورد سنجش قرار گرفت. نسخه اصلی این پرسشنامه 28 سؤال دارد که جهت جلوگیری از طوالنی شدن سؤاالت به 10 سؤال )به ازای هر فرایند یک سؤال( تقلیل یافت. پاسخ هر یک از این سؤاالت بهصورت هرگز بندرت گاهی اوقات اغلب اوقات و همیشه بود که به ترتیب به هر یک از پاسخها نمره 1 تا 5 داده شد. سپس دامنه نمرات هر فرد به تعداد سؤاالت تقسیم گردید و بر این اساس میانگین نمرات هر فردمحاسبه گردید. در این مطالعه فعالیت بدنی 7 برنامهریزیشده عبارتند از پیادهروی تند ایروبیک )ورزش هوازی( دویدن آهسته دوچرخهسواری شنا قایقرانی و غیره است. این ورزشها 5-3 بار در هفته و به مدت دقیقه در هر جلسه به عنوان فعالیت بدنی منظم در نظر گرفته شد. پايايي این پرسشنامه از طريق آزمون مجدد مورد تأیید قرار گرفت. بدين نحو كه در مرحله اولیه )پايلوت( مطالعه پرسشنامه در فاصله زماني دو هفتهای در اختيار يك گروه 21 نفري از دانشجويان قرارداده شد. به دلیل تشابه نتايج در دو مرحله و يكسان بودن افراد مورد بررسي در هر كدام از مراحل تغيير انجام فعالیت بدنی منظم پايايي آن تأیید شد. ضریب همبستگی برای سازه خودکارآمدی برابر باr=0/6580 برای سازه تعادل در تصمیمگیری 0/658=r و برای سازه فرایندهای تغییر 0/718=r بهدست آمد. آزمون ثبات درونی بر اساس آلفایکرونباخ برای سازه تعادل در تصمیمگیری )منافع برابر با 0/821 مضرات برابر با 0/731 برای سازه خودکارآمدی برابر با 0/611 و برای سازه فرایندهای تغییر 0/712( محاسبه گردید. با هماهنگی دستاندرکاران طرح پیشنهادی از طریق معاونت تحقیقات و فناوری دانشکده بهداشت به معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشكي گلستان تقدیم شد. پس از تصویب و تأیید طرح پرسشنامه مورد استفاده از طریق پرسشگرانی که در این زمینه آموزش دیده بوداند در بین نمونهها توزیع شد و در حضور مستقیم پرسشگران و پس از جلب رضایت شفاهی نمونهها و بهصورت خود ایفا در کالس بهصورت گروهی تکمیل شد. دادههای جمعآوری شده کدبندی شد و وارد نرمافزار آماری SPSS15 گردید. از آمار توصيفي )توزيع فراواني ميانگين انحرافمعیار و غیره( برای متغیرهای جمعیتشناختی استفاده شد. بهمنظور بررسی رابطه بین مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی با متغیرهای کیفی از آزمون کایاسکوئر استفاده گردید. به دلیل عدم توزیع نرمال دادههای کمی از آزمون شاپیرو- ویلک برای سنجش ارتباط بین مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی و متغیرهای منافع درکشده موانع درکشده خودکارآمدی و فرایندهای تغییر از آزمون کروسکال والیس استفاده گردید. همچنین بهمنظور بررسی اثرگذاری متغیرهای فوق بر هر کدام از مراحل انجام فعالیت بدنی منظم بهصورت مجزا از آزمون منویتنی استفاده گردید. برای تعیین اثر پیشبینی کنندگی انجام فعالیت بدنی منظم از آزمون رگرسیون لوجستیک استفاده شد سال اول. شماره. 4 زمستان Exercise Decisional Balance 6- Exercise Process of Change 7 -برای یکسان سازی اصطالحات در کل متن کلیه اصطالحات»فعالیت های فیزیکی» و»فعالیت های جسمانی«به»فعالیت های بدنی«تبدیل گردید.

6 عبدالرحمان چرکزی و همکاران 62 بدین ترتیب که سه مرحله اول )پیشتفکر تفکر و آمادگی( به عنوان عدم انجام فعالیت بدنی منظم و مراحل عملیاتی )عمل و نگهداری( به عنوان انجام منظم فعالیت بدنی منظم در نظر گرفته شدند. سطح اطمینان %95 در نظر گرفته شد. یافتهها دامنه سنی افراد مورد بررسی سال با میانگین و انحرافمعیار 21/90±3/63 سال بود. 295 نفر )%73/2( زن 301 نفر )%74/7( مجرد و 277 نفر )%68/7( در مقطع تحصیلی کارشناسی پیوسته تحصیل میکردند. همچنین 215 نفر )%53/3( در خوابگاه زندگی میکردند و اکثر آنان یعنی 345 نفر )%85/6( شغل دومی نداشتند و صرفا دانشجو بودند )جدول 1(. در این مطالعه برای کل شرکتکنندگان )403 نفر(آزمون ضریب آلفایکرونباخ متغیر زن جنسیت مرد اظهارنشده مجرد متأهل اظهارنشده کاردانی کارشناسی پیوسته کارشناسی ناپیوسته اظهارنشده خوابگاه زندگی با خانواده اجارهنشین اظهارنشده بلی خیر اظهارنشده متغیرهای جمعیتشناختی دانشجویان مورد بررسی برای سازه خودکارآمدی )0/621=α( برای سازه منافع )0/825=α( برای سازه موانع) α=0/736 ( و برای سازه فرایندهای تغییر )709 /0=α( بهدست آمد. بر اساس توزیع مراحل نتایج نشان داد که 178 نفر )%44/3( در مرحله پیشتفکر 21 نفر )%5/2( در مرحله تفکر 161 نفر )%40( در مرحله آمادگی 14 نفر )%3/5( در مرحله عمل و 29 نفر )%7( در مرحله نگهداری انجام فعالیت بدنی منظم قرار داشتند. میانگین نمرات سازه خودکارآمدی 2/89±0/75 بود که این مقدار برای سازه منافع و مضرات به ترتیب برابر با 4/09±0/60 و 2/01±0/66 از 5 نمره بود. همچنین میانگین نمرات سازه فرایندهای شناختی برابر با 3/35±0/71 و سازه فرایندهای رفتاری برابر با 2/78±0/99 بود. جدول 1. توزیع فراوانی و فراوانی نسبی برخی از تعداد جنسیت وضعیت تأهل میزان تحصیالت محل سکونت نوع سکونت 7 4 داشتن شغل دوم درصد 73/2 24/6 2/2 74/7 23/6 1/7 6/2 68/7 24/1 1 53/3 43/9 1/7 1 11/9 85/6 2/5 فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

7 بررسی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم و ارتباط آن با سازههای روانشناختی بر اساس الگوی بین نظریهای در بین دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی گلستان 63 نتایج آزمون کروسکال والیس نشان داد که بین مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی با سازههای خودکارآمدی منافع و موانع درکشده اختالف معناداری وجود داشت )جدول 2(. در ارتباط با سازه خودکارآمدی نتایج نشان داد که میانگین نمرات افراد واقع در مرحله پیشتفکر بهطور معناداری کمتر از افراد واقع در مراحل آمادگی )0/001 =p( و مرحله نگهداری است )0/001 =p(. همچنین میانگین نمرات افراد واقع در مرحله نگهداری بهطور معناداری بیشتر از افراد واقع در مرحله آمادگی است )0/001 =p( )جدول 2(. پیرامون سازه منافع درکشده نتایج نشان داد که میانگین نمرات مرحله پیشتفکر بهطور معناداری از میانگین نمرات مرحله آمادگی کمتر است )0/001 =p(. ولی در ارتباط بین دیگر مراحل با یکدیگر تفاوت معناداری بین نمرات گروهها با یکدیگر مشاهده نگردید )0/05 <p( )جدول 2(. پیرامون سازه موانع درکشده نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات مرحله پیشتفکر با مراحل تفکر )0/027 =p( )0/006 و مرحله نگهداری =p( آمادگی) 0/001 =p( تفاوت معناداری وجود دارد. ولی بین مرحله پیشتفکر با مرحله عمل این تفاوت معنادار نبود )0/05 <p(. میانگین نمرات مرحله تفکر با مراحل آمادگی عمل و نگهداری تفاوت معناداری وجود نداشت) 0/05 <p(. همچنین بین میانگین نمرات مرحله آمادگی با دو مرحله عمل و نگهداری تفاوت معناداری وجود نداشت )0/05 <p( )جدول 2(. پیرامون سازه فرایندهای شناختی نتایج نشان داد که بین مرحله پیش تفکر با مرحله آمادگی و همچنین بین مرحله پیش تفکر و مرحله نگهداری تفاوت معناداری وجود دارد )0/001 =p(. بهطوریکه افرادی قرارگرفته در مراحل آمادگی و نگهداری نسبت به افراد قرارگرفته در مرحله پیشتفکر بیشتر از فرایندهای شناختی استفاده میکردند. نتایج پیرامون سازه فرایندهای رفتار نشان داد که بین مراحل تغییر و فرایندهای رفتاری تفاوت معناداری وجود دارد و در طول حرکت از مرحله پیشتفکر تا مرحله نگهداری میانگین نمرات فرایندهای رفتاری نیز بیشتر میشود. بدین ترتیب که افراد قرارگرفته در مراحل آمادگی عمل و نگهداری نسبت به افراد قرارگرفته در مرحله پیشتفکر بیشتر از فرایندهای رفتاری استفاده میکردند )جدول 2(. جدول 2. میانگین و انحرافمعیار نمرات سازههای منافع موانع و خودکارآمدی انجام فعالیت بدنی در مراحل مختلف تغییر رفتار فعالیت بدنی منظم دانشجویان مورد بررسی پیشتفکر تفکر آمادگی عمل نگهداری آماره مقدار پی 0/001 20/926 4/11±0/69 3/87±0/94 4/24±0/53 4/20±0/51 منافع درکشده 3/95±0/59 0/001 19/342 1/80±0/78 1/87±0/87 1/92±0/64 1/78±0/63 موانع درکشده 2/16±0/62 0/001 02/293 3/28±0/67 3/09±0/81 3/00±0/67 2/95±0/80 خودکارآمدی 2/70±0/79 0/001 18/020 3/62±0/71 3/62±0/66 3/49±0/61 3/24±0/75 فرایندهای شناختی 3/18±0/76 0/ /088 3/90±1/40 3/31±0/44 3/07±1/01 2/49±0/53 فرآیندهای رفتاری 2/35±0/68 سال اول. شماره. 4 زمستان 1392

8 عبدالرحمان چرکزی و همکاران 64 نتایج آزمون منویتنی نشان داد که بین متغیر جنسیت و مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی منظم اختالف معناداری وجود دارد بهطوریکه دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر بیشتر در مرحله پیشتفکر و کمتر در مرحله نگهداری بودند )جدول 3(. نتایج آزمون کروسکال والیس نیز نشان داد که بین مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی با متغیرهای وضعیت تأهل مقطع تحصیلی داشتن شغل دوم نوع سکونت و رشته تحصیلی ارتباطی وجود ندارد )0/05 <p(. نتایج آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد که متغیر جنسیت CI:3.721-( OR=8.234, 95% ( و متغیر فرایندهای رفتاری )95% OR=2.259, )CI: پیشبینیکنندههای انجام فعالیت بدنی منظم بودند.بدین معنی که نسبت انجام فعالیت بدنی منظم در دانشجویان پسر 8/234 برابر دانشجویان دختر است. همچنین افرادی که از فرایندهای رفتاری استفاده میکردند 2/259 برابر نسبت به دیگر دانشجویان بیشتر در مراحل عملیاتی انجام فعالیت بدنی منظم قرار داشتند. جسیت مرد زن پیش تفکر تعداد درصد تعداد تفکر تعداد درصد آمادگی تعداد درصد عمل درصد نگهداری درصد تعداد آماره X 2 51/900 21/2 2/ / /4 41/ / /3 48/ بحث نتیجه مطالعه حاضر نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق دانشجویان مورد بررسی )%89/5( در سه مرحله اولیه فعالیت بدنی منظم یعنی مراحل پیشتفکر تفکر و آمادگی قرار داشتند. بدین معنی که این افراد زندگی بدون تحرکی داشتند. با توجه به فواید ثابتشده فعالیت بدنی منظم در پیشگیری از خیلی بیماریها از جمله بیماریهای قلبی عروقی پوکی استخوان چاقی دیابت سرطانها و همچنین در بهبود وضعیت بهداشت روانی و ارتقاء عملکرد تحصیلی ایجاد انگیزش و ترغیب دانشجویان )2-1( جهت در پیش گرفتن زندگی با تحرک ضروری و محسوس است. یکی از مزیتهای مهم الگوی بین نظریهای این است که بر اساس سازه مراحل تغییر افراد در هر مرحله را شناسایی کرده و بر اساس آن مداخالت الزم را با توجه به شرایط افراد در هر یک از مراحل تغییر اعمال کرد تا میزان موفقیت مداخالت افزایش یابد. مطالعات مختلف کارایی این الگو در اتخاذ زندگی همراه با فعالیت بدنی منظم را نشان داده است )30-32(. به هرحال مراحل تغییر رفتار فعالیت بدنی منظم در گروههای جمعیتی و کشورهای مختلف و نوع نمونهگیری مطالعات متفاوت است. نتیجه مطالعه انجامگرفته بر روی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و مطالعه دیگر در دانشگاه علوم پزشکی گلستان نیز نشان داد که اکثریت آنها در مراحل اولیه قرار داشتند )23 33(. نتیجه مطالعه کیم بر روی دانشجویان در کره جنوبی نیز نشان داد که %89 دانشجویان در مراحل اولیه انجام فعالیت بدنی قرار داشتند )34(. همچنین در این مطالعه تعداد دانشجویان واقع در مراحل عملیاتی )عمل و نگهداری( نسبت به دو مطالعه فوق کمتر بوده است ولی از طرفی تعداد افراد قرارگرفته در مرحله آمادگی در این مطالعه نسبت به دو مطالعه دیگر بیشتر بود )%40( که جدول 3. توزیع فراوانی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم بر حسب جنسیت دانشجویان مورد بررسی مقدار پی 0/001 خود نشاندهنده این است که این گروه از دانشجویان از آمادگی و انگیزش الزم برای حرکت به سمت مراحل عمل و نگهداری را دارند و با قدری تشویق و مداخله و فراهم کردن امکانات و تسهیالت میتوان شاهد در پیش گرفتن زندگی با تحرک در آنان بود. این یافته با یافتههای حاصل از تحقیقات انجامگرفته در کشورهای توسعهیافته مغایرت دارد به طور مثال نتایج مطالعه کورنیا و بابیک بر روی 427 دانشجو نشان داد که %22/5 در مرحله عمل و %63/8 در مرحله نگهداری فعالیت بدنی منظم قرار داشتند )35(. نتایج بررسیهای انجامشده در ایران نشان میدهد که ورزش کردن جزو اولویتهای اصلی دانشجویان نیست )22 36(. در باره سازه تعادل در تصمیمگیری نتایج مطالعه حاضر نشان داد که میانگین نمرات دانشجویان مورد بررسی از فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت

9 بررسی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم و ارتباط آن با سازههای روانشناختی بر اساس الگوی بین نظریهای در بین دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی گلستان 65 مرحله پیشتفکر تا مرحله آمادگی یک افزایش خطی دارد بهطوریکه میانگین نمرات افراد واقع در مرحله آمادگی بهطور معناداری بیشتر از مرحله پیشتفکر بود. ولی این افزایش خطی در دو مرحله بعدی مشاهده نگردید. بر طبق الگوی بین نظریهای انتظار می رود که با حرکت افراد در طول مراحل منافع درکشده آنان نیز افزایش یابد. در باره این سازه الگوی مورد انتظار مشاهده نگردید. این یافته میتواند ناشی از این باشد که افراد قرارگرفته در مرحله آمادگی انگیزش و تمایل باال نسبت به تغییر رفتار دارند ولی در مرحله عمل وقتی شروع به ورزش میکنند با واقعیتها و موانع احتمالی انجام ورزش مواجه شده و این موانع انگیزش آنها را میتواند تحت تأثیر قرار دهد. در این زمینه کمبودن افراد قرارگرفته در دو مرحله آخر یعنی مراحل عمل و نگهداری نیز در تعمیم نتایج باید مد نظر قرار گیرد. نتیجه مطالعه چرکزی و همکاران نیز نشان داد که دانشجویان در مرحله آمادگی باالترین نمره را نسبت به دیگر مراحل داشتند که این نتایج با یافته مطالعه حاضر همسو است )33(. نتیجه مطالعه امدادی و همکاران در همدان نشان داد که منافع ناشی از انجام فعالیت بدنی منظم در افراد در مرحله نگهداری بهطور معناداری باالتر از افراد در مرحله پیشتفکر بود )22(. در مطالعه حاضر نیز گرچه میانگین نمرات افراد در مرحله نگهداری از میانگین نمرات افراد در مرحله پیشتفکر باال بود ولی این مقدار معنادار نبود که میتواند به کم بودن افراد در مرحله نگهداری در مطالعه حاضر مرتبط دانست. همچنین نتایج مطالعه حاضر نشان داد که بیشترین افزایش منافع درکشده در عبور از مرحله پیشتفکر به تفکر بوده است که با نتایج مطالعه نتایج مطالعه فراتحلیلی مارشال و بیدل که در سال 2001 بر روی 71 مطالعه انجام شد همخوانی دارد )18(. این یافته موید این نکته است که برای حرکت افراد از مرحله پیشتفکر به مرحله تفکر نیاز به انگیزش باالیی دارد و منافع ناشی از انجام ورزش باید بسیار پررنگتر از موانع آن جلوه کند. در این بین بر اساس نظر محققان از فرایندهای شناختی مانند تسکین نمایشی خودارزیابی مجدد افزایش دانش با استفاده از مصاحبههای انگیزشی استفاده میکنند تا انگیزه آنها را باالبرده و در نتیجه باعث تفکر در زمینه انجام فعالیت ورزشی شده و آنان به مرحله جلوتر حرکت کنند )18(. نتایج سازه موانع درکشده در مطالعه حاضر نشان داد که موانع ناشی از انجام فعالیت بدنی از مرحله پیشتفکر به مراحل تفکر آمادگی و نگهداری بهطور معناداری کاهش مییابد اگر چه این روند خطی منظم نیست. بیشترین مقدار کاهش نمرات موانع انجام فعالیت بدنی از مرحله پیشتفکر به مرحله تفکر بود و کمترین کاهش از مرحله آمادگی به مرحله عمل بود و پس از آن از مرحله عمل به مرحله نگهداری. این کاهش میانگین نمرات از مرحله پیشتفکر به مرحله تفکر همسو با الگوی مورد انتظار در الگوی بین نظریهای است زیرا کم شدن موانع و هزینهها از دید فرد باعث در پیش گرفتن و حفظ رفتار فعالیت بدنی میگردد. نتایج مطالعه فراتحلیل مارشال و بیدل نشان داد که مضرات و هزینههای درکشده ناشی از انجام ورزش در حین حرکت در بین مراحل کاهش پیدا می کند که بیشترین مقدار کاهش در هنگام عبور از مرحله پیشتفکر به تفکر بوده است و کمترین کاهش در حرکت از مرحله عمل به مرحله نگهداری بوده است ) 18 ( که این نتایج با نتایج مطالعه حاضر همخوانی نسبی دارد. نتایج مطالعه چرکزی و همکاران نیز نشان داد که میانگین نمرات موانع درکشده افراد واقع در مرحله نگهداری بهطور معناداری کمتر از افراد واقع در مرحله پیشتفکر بوده است )33(. نتایج سازه خودکارآمدی نشان داد که با حرکت افراد از مرحله پیش تفکر به مرحله نگهداری میانگین نمرات آنها بهطور خطی افزایش معناداری نشان میدهد که این نتایج با الگوی بین نظریهای همسو است. بدین معنی که با گذر تدریجی از مراحل خودکارآمدی افراد جهت غلبه بر موقعیتهای وسوسهانگیز عدم انجام فعالیت بدنی و موانع ناشی از آن افزایش مییابد. افزایش خودکارآمدی و منافع درکشده ناشی از انجام فعالیت بدنی دو عامل بسیار مهم در تضمین و ابقاء فعالیت بدنی هستند )34(. این یافته با یافتههای مطالعات دیگر نیز همخوانی دارد )34 38(. 37 نتیجه مطالعه حاضر نشان داد که افراد در مراحل آمادگی و نگهداری بهطور معناداری بیشتر از افراد در مرحله پیشتفکر از فرایندهای شناختی تغییر رفتار استفاده میکنند که با الگوی مورد انتظار در الگوی بین نظریهای انطباق دارد زیرا انتظار می رود افراد با حرکت در طول مراحل بیشتر از فرایندهای تغییر )شناختی و رفتاری( استفاده کنند. این الگو در مورد استفاده از فرایندهای رفتاری نیز مشاهده شد. سال اول. شماره. 4 زمستان 1392

10 عبدالرحمان چرکزی و همکاران 66 نتیجه مطالعه وودز و همکاران نیز نشان داد که دانشجویانی که در طی مداخله از یک مرحله به مرحله دیگر و به سمت جلو حرکت کرده بودند نسبت به دانشجویانی که هیچ حرکتی در طول مراحل نداشتهاند بیشتر از فرایندهای شناختی و هم از فرایندهای رفتاری استفاده کردند )32(. نتیجه مطالعه اوپدن آکر و همکاران )40( نشان داد که زنان در مراحل آخر )عمل و نگهداری( نسبت به زنان دیگر مراحل بیشتر از فرایندهای رفتاری تغییر رفتار فعالیت بدنی منظم استفاده میکنندکه هر دوی آنها با مطالعه حاضر همخوانی دارد. نتیجه مطالعه کرک و همکاران )41( برروی بیماران دیابتی نوع 2 و مبتالیان به بیماریهای قلبی عروقی نشان دادکه استفاده از فرایندهای شناختی و رفتاری در هنگام حرکت افراد از مراحل اولیه به مراحل آخر رفتار فعالیت بدنی افزایش مییابد که با مطالعه حاضر همخوانی دارد.. بین مراحل تغییر انجام فعالیت بدنی منظم با جنسیت ارتباط معناداری وجود داشت. بدین ترتیب که دختران نسبت به پسران بیشتر در مراحل اولیه قرار داشتند و کمتر در مرحله فعال انجام فعالیت بدنی منظم یعنی مرحله نگهداری قرار داشتند. نتیجه مطالعه چرکزی و همکاران نشان داد که نسبت شانس انجام ورزش در پسران 3/357 برابر بیشتر از دختران است )33(. این نسبت برای مطالعه حاضر 8/234 بهدست آمد. نتایج مطالعه امدادی و همکاران بر روی 590 دانشجوی دختر در همدان نشان داد که تنها %2/2 آنان در مرحله نگهداری بوده و اکثر آنان در مراحل اولیه قرار داشتند )22(. همچنین نتایج دو مطالعه جداگانه انجامشده بر روی دانشجویان علوم پزشکی اصفهان نشان داد که دختران نسبت به پسران کمتر در مرحله فعال انجام ورزش و بیشتر در مراحل اولیه تغییر قرار داشتند )23 42 (.که همه یافتههای فوق با مطالعه حاضر همخوانی دارد. این یافتهها به این دلیل که دختران نسبت به پسران بیشتر در معرض بیماری پوکی استخوان قرار دارند هشداردهنده است. نتیجه یک بررسی در ایران نشان داد که %80 زنان باالی 50 سال کشور به درجاتی مبتال به پوکی استخوان هستند )43(. به علت اینکه شروع این بیماری خاموش از اوایل جوانی شروع میشود و تا سنین باال ادامه مییابد انجام اقدامات مداخلهای مانند داشتن فعالیت بدنی منظم جهت پیشگیری از این بیماری مزمن و مهلک ضروری است. البته کم بودن میزان فعالیت بدنی منظم در دختران فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت میتواند به دلیل محدودیتهای فرهنگی و کمبود فضاهای مناسب و کافی برای آنان باشد که انتظار می رود مسئولین در جهت افزایش فضای فیزیکی اماکن ورزشی در محیط دانشگاه گامهای مناسبی را بردارند. البته در این بین انجام ورزشهایی مانند پیادهروی سریع برای دانشجویان دختر که محدودیت فرهنگی خاصی نداشته و از طرفی نیاز به کمترین امکانات دارد میتواند راهگشا باشد. مقطعی بودن مطالعه کاهش سؤاالت سازههای خودکارآمدی و فرایند تغییر عدم امکان باز نمودن ارتباط فرایندهای تغییر بهطور جداگانه با مراحل تغییر و کم بودن افراد در مراحل عمل و نگهداری به دلیل کم بودن کل افراد مورد مطالعه از محدودیتهای این مطالعه بودند که میبایست در تعمیم نتایج مدنظر قرار گیرند. نتیجهگیری: نتیجه این مطالعه نشان داد که اکثر دانشجویان مورد مطالعه دانشکدههای بهداشت و پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی گلستان به خصوص دانشجویان دختر در مراحل اولیه فعالیت بدنی قرار داشته و زندگی بدون تحرکی دارند. با توجه به این که دو پنجم دانشجویان )%40( در مرحله آمادگی قرار داشتند انجام مداخالت مناسب به دلیل انگیزش باالی آنان میتواند باعث حرکت آنان به مراحل آخر فعالیت بدنی منظم شده و فعالیت بدنی منظم را وارد سبک زندگی خود کنند. سپاسگزاری نویسندگان نهایت تقدیر و تشکر خود را از دانشجویان مورد مطالعه آقای مهدی تازیکی معاونت تحقیقات و فناوری دانشکدههای بهداشت و پیراپزشکی و همچنین معاونت تحقیقات فناوری دانشگاه علوم پزشکی گلستان به دلیل حمایتمالی از این مطالعه اعالم میدارند. منابع 1.Bouchard C. Physical activity and health.med Sci Sports Exerc.2001;33: Jordan PJ, Nigg CR, Norman GJ, Rossi JS, Benisovich SV. Does the transtheoretical model need an attitude adjustment?: Integrating attitude with decisional balance as predictors of stage of change for exercise. Psychology of Sport and Exercise. 2002;3(1):65-83.DOI: /S (01)00005-X 3.WHO.Reducing Risks,Promoting Healthy

11 بررسی مراحل انجام فعالیت بدنی منظم و ارتباط آن با سازههای روانشناختی بر اساس الگوی بین نظریهای در بین دانشجويان دانشگاه علوم پزشکی گلستان 67 San Francisco.2008: Prochaska JO, DiClemente CC. Stage and processes of self change of smoking: toward and integrative model. Journal of Consulting and Clinical Psychology.1993; 51: Prochaska JO, Marcus BH. The transtheoretical model: applications to exercise. In: Dishman, R.K. (Ed.),Advances in Exercise Adherence. Human Kinetics, Champaign,IL,1994: Bandura A.Analysis of Self- Efficacy Theory of behavior change. Cog Theory Res.1997;1(4): Marshall SJ,Biddle SJH.The transtheoretical model of behavior change:a meta-analysis of application to physical activity and exercise.ann Behav Med.2001;23: Prochaska JO, DiClemente CC: Toward a comprehensive model of change. In: Miller W, Heather N, editors. Treating Addictive Behaviors. New York, Plenum Press, Prochaska JO, Velicer WF, Rossi JS, et al: Stages of Change and decisional balance measures for twelve problem behaviors. Health Psychol 1994; 3: Chacko MR, Sternberg K, Velasquez MM, Wiemann C, Smith PB, DiClemente R. Young Women s Perspective of the Pros and Cons to Seeking Screening for Chlamydia and Gonorrhea: An Exploratory Study. J Pediatr Adolesc Gynecol (2008) 21: Emdadi SH, Nilsaze M. Hosseini B, Sohrabi F. Application of the Trans-TheoreticalModel (TTM) to Exercise Behavior among Female College Students. J Res Health Sci, Vol. 7, No. 2, pp , Sharifirad GR, Charkazi A, Tashi M, Shahnazi H, Bahadoe E. Physical Activity and Stages of Change among College Students.Health Promot Perspec. 2011;1(1): PirastehA, Davati A, Jouhari Z, Mohamadi L. Predicting physical activity behavior amongiranian medical college students using thetranstheoretical model. Daneshvar, Scientific-research Journal of Shahed University 2012;19(100): سال اول. شماره. 4 زمستان 1392 Life,Move For Health.World Health Report [Serial Online] [24 Screens]. Available from : URL: Move for Health/ Introduction/ En? Index.Html. 4.WHO.WHO Global strategy on Diet, Physical Activity and Health.Estern Mediterranean Regional Consultation Meeting Report, Sheikholeslam R,Mohammad K,Vaseghi S. Non-communicable Disease Risk Factors in Iran. Asia Pac J Clinical Nutrition. 2004:13(2):S Alagh TB,Omokhodian FO.Health related practices of students of the University of Ibadan. Afr J Med Sci.2004;32: Levy S.S,Cardinal BJ.Factors Associated with tarnsitional shifts in college students physical activity behavior.res Q Exerc sport.2006;77(4): Haase A, Stepto A, Sallis JF,Wardle J.Leisuretime physical actvity in university students from 23 countries:association with heath beliefs, risk awareness, and national economic development. Prev Med.2004;39(1): Farmanbar R,Niknami S,Heydarnia A, Hahizadeh E, Lubans DR. predicting exercise behavior among Iranian collge students using the transthoretical model and Structural equation modeling.euop J Sci Res.2009;31(3): Spencer L. Applying the transtheoretical model to exercise: A systematic and comprehensive review of the literature.health Promot Prac.2006;7(4): Kim Y. Ho.Adolescents smoking behavior and its relationships with psychological constructs based on transtheoretical model:a cross-sectional survey. Int J Nurs Stud. 43 (2006) Prochaska JO, Norcross JC. Systems of psychotherapy.a transtheoretical analysis. Pacific Grove: Brooks/Cole, Hayden J.Introduction to Health Behavior Theory.Jones and Bartlett publisher, Sudbury, Massachusetts,2009: Glanz K, Rimer BK, Viswanath K. Health behavior and healtheducation,theoryresearch,a nd Practice. 4th edition.published by Jossey-Bass.

12 عبدالرحمان چرکزی و همکاران 68 Balance among Golestan University of Medical Sciences Students.Research Development in Nursing and Maternity Journal. 2012;9(2): Kim Y. Ho.Adolescents smoking behavior and its relationships with psychological constructs based on transtheoretical model:a cross-sectional survey. Int J Nurs Stud.2006; 43: Courneya Ks, Bobick TM. Integrating the theory of planned behavior with the processes and stage of change in the execise domain. Psychol Sport Exerc.2000;1: Rahmani A, Pourranjbar M, Bakhshinia T. Survey and comparsion of leisure time spending among Zanjanian female students with emphasiz on physical activity and exercise. J Rafsanhan Uni Med Sci. 2006;5(3): Persian. 37. Ghaem H, Mohammad Salehi N, Mohammad Beigi A. Assessment of Spending Leisure Time in Students ofshiraz University of Medical Sciences, Iranian Journal of Medical Education 2008; 8(1): Persian. 38. Emdadi SH, Nilsaze M. Hosseini B, Sohrabi F. Application of the Trans-TheoreticalModel (TTM) to Exercise Behavior among Female College Students. J Res Health Sci, 2007;7(2): Sarkin JA, Johnson SS, Prochaska JO, Prochaska JM. Applying the transtheoretical model to regular moderate exercise in an overweight population:validation of a stages of change measure. Preventive Medicine. 2001;33: Opdenacker J, De Bourdeaudhuij I, Vanden Auweele Y, Boen F. Psychosocial mediators of a lifestyle physical activity intervention in women. Psychol Sport Exerc.2009; 10: Kirk A, MacMillan F, Webster N. Application of the Transtheoretical model to physical activity in older adults with Type 2 diabetes and/or cardiovascular disease. Psychol Sport Exerc.2010; 11: Rejali M, Mostajeran M.Assessment of physical activity in medical and public health students. J Edu Health Promot 2013;2: Larijani B (2004). Osteoporosis in Iran. First international seminar on prevention, diagnosis and treatment of osteoporosis. Available at (accessed June20, 2005). 24.Marcus BH, Selby VC, Niaura RS, Rossi JS. Self-efficacy and the stages of exercise behavior change. Res Quart Exer Sport.1992; 63, Norman GJ, Benisovich SV, Nigg CR, Rossi JS. Examining three exercise staging algorithms in two samples. Poster presented at SBM. New Orleans, LA, Benisovich, SV Rossi JS, Norman GJ, Nigg CR. A multidimensional approach to exercise self-efficacy: Relationship with exercise behavior and attitudes towards exercise. Paper presented at the annual meeting of the New England Psychological Association, Boston, MA Benisovich SV, Rossi JS, Norman GJ, Nigg CR. Development of a multidimensional measure of exercise self-efficacy. Poster presented at the Society of Behavioral Medicine (SBM). New Orleans, LA Nigg CR, Rossi JS, Norman GJ, Benisovich SV. Structure of decisional balance for exercise adoption. Ann Behav Med.1998: 20, S Nigg CR, Norman GJ, Rossi JS,Benisovich, S.V. (March, 1999). Processes of exercise behavior change: Redeveloping the scale. Poster presented at SBM. San Diego, CA. 30.Opdenacker J, De Bourdeaudhuji I, Vanden Auuweel Y, Boen F. Psychosocial mediators of a lifestyle physical activity intervention in women. Psychol Sport Exerc.2009;10: Karimzadeh Shirazi K, Niknami Sh, Heydarnia A M Wallace L, Torkaman G, Faghihzadeh S.Effects of a TTM-based osteoporosis preventive physical activity education, on increasing muscle strength and balance in women aged Hakim Research Journal 2007;10(2): Persian. 32.Woods C, Mutrie N, Scott M. Physical activity intervention: a transtheoretical Model- based intervention designed to help sedentary young adults become active. Health Educ Res Theory Prac. 2002;17(4): Charkazi A, Nazari N, Samimi A, Kouchaki GM, Badeleh MT, Shahnazi H, et al. The Relationship between Regular Physical Activity and The Stages of Change and Decisional فصلنامه علمی-پژوهشی آموزش بهداشت و ارتقای سالمت